Derck Hulshoff, december 2016

In mijn omgeving merk ik dat collega- akkerbouwers een positieve verwachting hebben over de contractprijzen voor oogst 2017. Het valt ook niet te ontkennen dat het sentiment momenteel positief is. Zowel de termijnmarkt als de daghandel laten mooie cijfers zien. De kans dat dit doorwerkt in de contractprijzen lijkt reëel.

Toch vraag ik me af of we hier alleen maar blij om moeten zijn. Dat de prijzen nu hoog liggen, komt door incidenten. De neerslag-extremen in Zuidoost-Nederland, delen van België en Frankrijk liggen nog vers in het geheugen. En vrijwel alle telers hebben te maken gehad met tegenvallende nagroei in augustus en september. Als het oogstpotentieel van dit jaar er werkelijk was gekomen, was de markt al lang overspoeld geweest met aardappelen en had iedereen te kampen met tegenvallende prijzen.

Als de hogere contractprijzen er werkelijk komen, zal een deel van de telers geneigd zijn om meer te gaan betalen voor huurpercelen en meer tonnen per hectare vast te leggen. Dit laatste zal Aviko Potato prima vinden. Maar het zorgt er ook voor dat de omvang van de vrije handel (pool en termijnmarkt) kleiner wordt. En juist die vrije handel is de factor die in normale jaren nog wel eens voor een beetje stemming en mooie prijzen zorgt.

Hogere contractprijzen zullen er ook voor zorgen dat de aardappelteelt in absolute zin gaat uitbreiden. Meer hectares dus. Kan de markt dat aan? Of pakt de oogst onder normale omstandigheden dan zo hoog uit dat het aanbod de vraag overstijgt? Ik hoef niet toe te lichten wat er dan met de prijs gebeurt. Gelukkig zien we dat de vraag nog wel elk jaar toeneemt, maar hoe lang blijft dat nog zo?

Misschien moeten we kritischer kijken naar ons areaal. Niet simpelweg meer hectares willen telen, maar meer een focus op kwaliteit. Daar hoort bij dat we kritisch kijken naar de percelen waar we onze aardappelens telen. Ik betrap mijzelf er ook wel eens op dat ik geneigd ben elk beschikbaar hoekje te willen gebruiken. Maar is dat wel verstandig?

Tenslotte vraag ik mij af wat de effecten zullen zijn van de huidige situatie op de pootgoedmarkt. Het grootste probleem is dat op dit moment niemand precies weet of er voldoende pootgoed beschikbaar zal zijn voor het “normale” areaal en of het areaal consumptieaardappelen gaat groeien. Wat wel vaststaat, is dat er een tekort aan pootgoed dreigt. Zowel de opbrengst als de sortering en de uiterlijke kwaliteit van het pootgoed vallen tegen. Ik hoop dat dit niet gaat leiden tot extra druk om een handtekening onder een contract te zetten……

De conclusie aan het eind van 2016 is dat er veel onzekerheden zijn. Maar laat dat ons humeur niet verpesten. We gaan straks met z’n allen genieten van de mooie prijzen en een paar dagen in een lagere versnelling. Ik wens u fijne feestdagen en een voorspoedig 2017!