Vanaf oogst 2020 is chloorprofam/CIPC niet meer beschikbaar voor de kiemremming. Dat is ingrijpend voor de hele aardappelsector. Aviko Potato wil graag haar telers ondersteunen in de zoektocht naar het meest geschikte alternatief.

De Europese aardappelketen moet  overstappen op andere kiemremmingsmiddelen die voor de meeste telers nog betrekkelijk nieuw zijn. In bewaarseizoen van 2019-2020 gaat Aviko Potato samen met enkele telers ervaringen opdoen met deze middelen ter vervanging van chloorprofam. Passende alternatieven worden onder praktijkomstandigheden getoetst. Gedurende het bewaarseizoen worden productmonsters genomen om de mate van kieming en de ontwikkeling van de kwaliteit te volgen.

Informatiebijeenkomsten

Samen met de belangrijkste fabrikanten van kiemremmingsmiddelen (BASF, Certis, UPL en Restrain) organiseert Aviko Potato informatieve telersbijeenkomsten waar de alternatieven uitgebreid aan bod komen. Wij zien u graag op de telersavonden! U kunt zich hier aanmelden. Een officiële uitnodiging met daarin het programma voor deze bijeenkomsten en de locatie ontvangt u binnenkort.

Meld u aan voor de informatiebijeenkomst

Nieuwe kiemremmingsmiddelen

Nieuwe kiemremmingsmiddelen zijn al beschikbaar en sommige worden ook al in de praktijk toegepast. Veelal door aardappeltelers die hun nieuwe bewaring vrij van CIPC-residu willen houden. De nieuwe middelen hebben andere (technische) toepassingsvoorwaarden dan chloorprofam. Worden deze niet opgevolgd, dan zullen de middelen niet optimaal werken. Voor sommige middelen geldt bovendien dat de bewaarplaats lekvrij moet zijn. Op de telersbijeenkomsten worden de middelen besproken, hun werking, de effecten op kieming en bakkleur, de voorwaarden aan de bewaring én de toepassingsvoorschriften. Hieronder alvast een beknopt overzicht van de op dit moment beschikbare middelen.

MH (maleïnehydrazide)

MH (o.a. Crown MH, Royal MH, Himalaya, Itcan SL270) wordt met een gewasbespuiting toegepast. Het wordt systemisch door de plant getransporteerd en hoopt zich op rond de ogen van de knol. Daar voorkomt het de kieming. MH moet op een vitaal en groeiend gewas worden toegepast en na toepassing moet het gewas minimaal drie weken vitaal blijven. Bij een geslaagde toepassing kan, afhankelijk van het ras, blijft een partij in bewaring tot ongeveer december/januari ‘rustig.’ Voor korte bewaring of in geval van beperkte bewaarfaciliteiten, kan MH een goed alternatief zijn.

 1,4Sight (1,4dimethylnaftaleen)

Met het product 1,4Sight van BASF is sinds 2015 ervaring opgedaan in Europa. De werkzame stof 1,4dimethylnaftaleen komt van nature voor in de aardappelknol en houdt de knol in rust. Het middel moet ingezet worden voordat kleine witte kiempuntjes zichtbaar zijn. De voorkeur verdient een preventieve inzet. Het advies van  BASF is om snel na inschuren te beginnen met gassen (aardappelen zijn handdroog). Voor de toepassing van 1,4Sight moet de bewaring lekvrij zijn/volledig kunnen worden afgesloten, moet deze beschikken over een ventilatiesysteem waarmee intern en extern geventileerd kan worden en moet minimaal 40% van het volume van de totale schuur ingevuld worden door aardappelen (let hierbij ook op schuren met veel volume boven de aardappelen of een aangrenzende werktuigenberging).

• Na toepassing moet de bewaring 48 uur gesloten blijven.
• 1,4Sight mag zes keer per bewaarseizoen worden toegepast in een maximale dosering van 20 ml/ton per keer.
• Het interval tussen de behandelingen bedraagt maximaal vijf weken bij buitenluchtkoeling en zes weken bij mechanische koeling.
• Let op: 1,4Sight heeft een veiligheidstermijn van 30 dagen tussen laatste toepassing en afleveren.

Biox-M (muntolie)

Biox-M is een natuurlijke kiemremmer (preventief en curatief) op basis van 100% groene muntolie (ook geschikt voor biologische aardappelen). Het middel blokkeert de aanmaak van groeihormonen en voorkomt de vorming van kiemen tijdens bewaring. Biox-M is ook geschikt voor gedeeltelijk gevulde schuren. Voor de toepassing van Biox-M moet de bewaring volledig kunnen worden afgesloten en moet deze beschikken over een ventilatiesysteem. Biox-M dient te worden toegepast middels heetverneveling. Start zodra de aardappelen droog en voldoende afgehard zijn. Biox-M laat geen residu achter in de aardappelknol. Wel kenmerkt het zich door de typische muntgeur. Aviko heeft nog niet veel ervaring met de effecten van die geur in eindproduct. 

• Houd de bewaring na toepassing minimaal 48 uur gesloten.
• Start zodra de eerste witte kiempuntjes zichtbaar zijn.
• Hanteer een (minimale) interval van drie weken.
• Biox-M mag maximaal 11 keer per bewaarseizoen worden ingezet.
• Veiligheidstermijn van 12 dagen tussen laatste toepassing en leveren van de aardappelen.

Restrain (ethyleen)

Telers in Engeland hebben goede ervaringen met ethyleen in de bewaring van tafelaardappelen. Afgelopen jaren heeft leverancier Restrain in Nederland onderzoek gedaan naar toepassing in fritesaardappelen. Ethyleen is een verouderingshormoon dat de celstrekking remt. Als aardappelen gedurende 12 uur per dag worden blootgesteld aan een concentratie van 10 ppm ethyleen, treedt een kiemremmend effect op.

Restrain verhuurt generatoren waarmee continu ethanol wordt omgezet in ethyleen en water. Zodra de aardappelen op bewaartemperatuur zijn, kan ethyleen worden ingezet. In de eerste drie welen moet de concentratie langzaam opgebouwd te worden.

• Ethyleen is even zwaar als lucht, het verspreidt zich eenvoudig door de aardappelen.
• Ethyleen stelt minder eisen aan de bewaarplaats. Wel moet het mogelijk zijn om regelmatig lucht te verversen om het oplopen van de CO₂ concentratie te voorkomen.
• Er lijkt een raseffect op te treden in bakkleur. Aviko Potato onderzoekt zelf het effect van ethyleen op bakkleur op een groot aantal rassen oogst 2019.
• In rassen als Fontane is er geen of beperkt effect op bakkleur. In het ras Bintje wordt ethyleen afgeraden.

Argos (Bio 024 - orange oil)

Argos (Bio 024)  is een 100% natuurlijke kiemremmer op basis van sinaasappelschilolie. Het middel heeft nog geen toelating in Nederland, maar fabrikant UPL verwacht deze toelating voor oogst 2020 rond te hebben. Het middel kan via heet- en koudvernevelen worden toepast. Heetvernevelen dient te gebeuren met een temperatuur gecontroleerde fogger. Bio 024  kent geen residu en heeft ook geen veiligheidstermijn.