Vanaf oogst 2020 geldt een Europees verbod op het gebruik van kiemremmingsmiddelen op basis van chloorprofam (CIPC). Ook geldt een lagere residunorm (MRL) van chloorprofam in aardappelen. Om de kans op overschrijding te beperken én om de EU te bewegen om een tijdelijke MRL af te geven, is in Europees verband afgesproken dat alle bewaringen waar in het verleden chloorprofam is gebruikt, gereinigd moeten worden voordat oogst 2020 in opslag gaat. In ieder geval vóór 30 september.

Restanten van chloorprofam zijn veelal zichtbaar in bijvoorbeeld de drukkamer, op ventilatoren en mechanische koeling. Maar het is ook onzichtbaar aanwezig in hout en beton én op inschuurlijnen en transportmiddelen. Door rechtstreeks contact én verdamping kan het op een later moment weer vrijkomen waarna contaminatie optreedt van aardappelen die op dat moment in de bewaring zijn opgeslagen. De kans dat de MRL daardoor overschreden wordt, is reëel. Overschrijding van de MRL in aardappelen, leidt tot grote schadeposten voor zowel de teler als de verwerkende industrie. 

Uiterste datum is 30 september 

Reiniging van bewaarplaatsen en machines is dus absoluut noodzakelijk. De gehele EU-aardappelketen, dus ook Aviko Potato, verlangt dat alle telers hun bewaarschuren uiterlijk 30 september hebben gereinigd en binnen drie dagen na reiniging een correct en volledig ingevulde checklist hebben doorgestuurd naarcipc@avikopotato.nl. Overigens gelden de richtlijnen ook voor de verwerkende industrie zelf. 

Reinigen volgens Europese richtlijnen

De Europese Potato Value Coalition (telers, handel en verwerkers) heeft richtlijnen opgesteld hoe de reiniging het beste plaats kan vinden. Deze richtlijnen, de in te vullen checklist én ondersteunende documenten staan op de website van Aviko Potato. Het reinigingen van bewaarplaatsen maakt onderdeel uit van het voedselveiligheidscertificaat. Keuringsinstanties zullen het schoonmaakresultaat met de teler nalopen, inclusief de ingevulde documenten. 

Tips voor schoonmaak

Hieronder vindt u meer gedetailleerde tips voor de reiniging en wat u met de formulieren moet doen. Voor het reinigen geldt: liever té goed schoon dan nét niet goed genoeg.

Een goede voorbereiding

• Download de verschillende documenten en lees ze vooraf goed door:
  • Schoonmaak infographic: visuele weergave van de belangrijkste schoonmaaktips
  • Schoonmaakchecklist: formulier die de teler invult en opstuurt
  • Schoonmaakhandleiding: tips voor schoonmaken
  • Schoonmaak inspectie handleiding: weergave (foto’s) waarin visueel wordt aangegeven wat wel en wat niet goed schoonmaken is
• Maak uw bewaring direct na afleveren van oogst 2019 schoon. Elke bewaarplaats waarin ooit chloorprofam is gebruikt, moet voor 30 september worden gereinigd. Telers vullen per bewaringde checklist in en sturen die binnen drie dagen na de reiniging naar Aviko Potato. Dit geldt ook voor bewaarplaatsen waarin al geruime tijd geen CIPC is gebruikt. 
• Voor bewaarplaatsen waar nooit CIPC is gebruikt, geldt geen reinigingsplicht. Wel moet de checklist ingevuld en opgestuurd worden.
• De teler is verantwoordelijk voor de voedselveiligheid van de aardappelen. Ook als deze in een gehuurde opslag gaan. Voor huur geldt: controleer of de verhuurder de bewaringen conform de voorschriften reinigt en de documenten invult. Deze documenten moet de teler opsturen naar Aviko Potato. 
• Bedenk vooraf een geschikte reinigingsaanpak van de bewaring. Houd hierbij in het achterhoofd dat álles gereinigd moet worden. Schat voor elke bewaring in waar de grootste risico’s zijn voor (zichtbare) CIPC-ophoping zoals drukkamer, ventilatoren, mechanische koeling en inlaatpunten voor het vergassen.
• Maak vooraf én na het reinigen van de bewaring foto’s. Bewaar deze goed als bewijs dat de reiniging gedegen is uitgevoerd. 
• Lees de checklist vooraf goed door en vul hem goed en volledig in. Stuur het document binnen 3 dagen na de reiniging naarcipc@avikopotato.nl. Bewaar het document ook voor de controlerende instantie. Aangezien alle bewaringen uiterlijk eind september moeten zijn schoongemaakt dienen alle formulieren (uiterlijk 4 oktober 2020) binnen te zijn bij Aviko Potato.
• Elke teler is zelf verantwoordelijk voor de reiniging. Met de documenten die u naar Aviko Potato opstuurt geeft u aan dat het grootste risico dat er voor u, voor Aviko Potato én haar klanten (contaminatie met CIPC) is op juiste wijze is aangepakt. Klanten van Aviko eisen die borging en wij zullen de documenten dan ook aan hen tonen. Aardappelbewaringen waarvan geen formulier is ontvangen, zullen voor aflevering aan aanvullende inspecties worden onderworpen. 
  
  

Het reinigen van de bewaarplaats

• Reinig alle onderdelen indien mogelijk in de buitenlucht.
• Gebruik bij droge reinigingsmethodes de combinatie van borstelen en direct stofzuigen om verspreiding van CIPC-stof te voorkomen. Gebruik hiervoor een industriële stofzuiger met een degelijk (fijnmazig) stoffilter of koolstoffilter.
• Gebruik voor hotspots en plekken die niet droog schoon te krijgen zijn, een stoomcleaner. Bedenk vooraf hoe het reinigingswater goed en verantwoord afgevoerd kan worden.
• De concentratie CIPC zal ook dalen door vervluchtiging, alleen kost dit veel tijd. Omdat lucht maar een beperkte hoeveelheid CIPC kan ‘dragen’, is continu lucht verversen belangrijk. Zet deuren en luiken van de bewaring open en laat de temperatuur in de schuur oplopen. Hoe warmer, hoe meer vervluchtiging. Reinig de bewaarplaats direct na het verladen van oogst 2019 zodat de resterende tijd tot de volgende oogst vooral de CIPC vanuit materialen kan vervluchtigen en niet oppervlakkige CIPC aan het vervluchtigen is die u al met normale schoonmaak ook kan verwijderen. 
• Kisten en bovengrondse kanalen kunnen het beste (na reiniging) buiten worden gezet. Onder invloed van weersinvloeden daalt het residu van chloorprofam. 
  
  

Het reinigen van apparatuur en transportmiddelen

• Reinig ook de inschuurapparatuur, zeker als op deze apparatuur bij inschuren poedervorming of vloeibare kiemremmingsmiddelen op basis van CIPC zijn gebruikt.
• Reinig de transportvoertuigen die ingezet zijn bij het transporteren van aardappelen, bijvoorbeeld wanneer u aardappelen met eigen vervoer bij onze fabriek (Warffum en Venray) aanlevert.

Tenslotte nogmaals de oproep om goed schoon te maken. U verlaagt hiermee niet alleen voor uzelf het risico op overschrijding van de norm aanzienlijk, maar ook de schade die in de totale keten kan ontstaan.