De afgelopen decennia is moderne techniek op alle fronten ons dagelijkse leven binnen gedrongen. En waar niemand meer zonder magnetron, smart-TV, internet en smartphone wil, blijven dieetgoeroes en zelfkookfreaks afgeven op modern bewerkt (gemaks)voedsel. “Onterecht, vindt Rosanne Hertzberger, het wordt tijd dat we smartfood omarmen.”

Rosanne Hertzberger, microbioloog, schrijver en NRC-columniste, sprak tijdens de ATC-dag op 14 juni in Dronten voor een enthousiast gezelschap aardappeltelers van Aviko Potato. Ze kreeg afgelopen winter veel publiciteit met de presentatie van haar boek “Ode aan de E-nummers” waarin ze een lans breekt voor industrieel bewerkt voedsel en een aantal mythes rond voedsel en voedselbereiding onderuit haalt.

Veel consumenten houden volgens Rosanne vast aan een geromantiseerd beeld van voedsel en voedselbereiding en tonen zich doof en blind voor de echte feiten. Ze zien verse aardappels, groenten en fruit als de enige zaligmakende ingrediënten voor een gezonde zelf bereide maaltijd. Ze worden daarin gestimuleerd door dieetgoeroes en kookbijbelschrijvers als Jamie Oliver. Maar als er op een aardappel of banaan een sticker zou zitten met alle natuurlijke bestanddelen (inclusief E-nummers) zou niemand ze kopen. En met het gebruik van bewerkt voedsel is ook niks mis volgens Hertzberger. Immers, al zo lang de mens bestaat, probeert hij met bewerkingen zoals schillen, koken, raspen, etc. de verteerbaarheid van het voedsel te verbeteren. “Hoe erg is het als ik die bewerkingen overlaat aan een professional die het sneller en beter kan dan ik? Hou ik tijd over voor andere (veel leukere) dingen dan aardappels schillen. De krant lezen bijvoorbeeld.”

Sympathie

Ook de hedendaagse kant-en-klaar maaltijden, soepen in blik, zakjes poeder voor sausjes, maaltijdmixen, etc. kunnen rekenen op Rosanne’s sympathie. Gemak dient de mens en waarom zou je allerlei ingewikkelde recepten gaan uitproberen (en onthouden) als je het gerecht kant-en-klaar in de supermarkt kunt kopen. “De mensen vergeten wel eens dat oma 50 jaar geleden uren in de keuken stond en nergens anders tijd voor had.” Zo beschouwd hebben fabrikanten van bewerkt of gemaksvoedsel zoals Aviko een belangrijke bijdrage geleverd aan de emancipatie van de vrouw. “Bovendien, zo betoogt Hertzberger, is dat gemaksvoedsel helemaal niet zo ongezond als dieetgoeroes en zelfkookfanaten beweren. Oma had een veel kortere levensverwachting dan onze kinderen nu. Mensen gaan niet dood aan E-nummers en gentech-voedsel maar wel aan alcohol, roken en te veel vet. Er zijn op de wereld meer mensen met obesitas dan mensen met honger. Hoe wrang kan het zijn? Er is ook nooit een positief verband aangetoond tussen zelf koken en gezondheid.”

Vertel het echte verhaal

Rosanne Hertzberger telt haar zegeningen en is blij met modern gemaksvoedsel. Tegelijkertijd ziet ze dat hipsters anno 2017 hun kinderen meenemen naar de stadsboerderij of –tuin die daar een volstrekt vertekend beeld krijgen van de herkomst van hun voedsel. “Maar wat gebeurt er als je deze mensen het echte verhaal vertelt van de megastallen, gentech, industriële bewerking en de etagekassen met LED-licht? De kans is groot dat ze schrikken. De consument wil immers aaibaar?” Toch denkt Hertzberger dat het beter is om maar gewoon het echte verhaal te vertellen. “Techniek maakt het leven mooier, en dat geldt zeker ook voor voedsel en voedselproductie. Gentech zorgt er voor dat jullie, de akkerbouwers, minder hoeven te spuiten. Die kant moeten we op. En in de keuken profiteert de moderne mens van de geneugten van gemaksvoedsel. Het is tijd om smartfood te omarmen!”