Column ATC-lid Hilchard Waalkens,
november 2017

Het lijkt er op dat de aardappeloogst van 2017 toch wat groter uitvalt dan eerst gedacht. In België en Frankrijk was het aanvankelijk zeer droog en hadden de gewassen het moeilijk. Maar door de goede groeiomstandigheden in de tweede helft van het seizoen hebben de gewassen zich goed kunnen herstellen.

Ook in Nederland zijn de aardappelen goed gegroeid en zijn de bewaarplaatsen tot boven de planken gevuld. En ook de opbrengsten bij afland-telers zijn hoog waardoor zowel de telers als Aviko Potato alle zeilen moeten bijzetten om de aardappelen tijdig van het land te krijgen. Hier en daar moeten noodoplossingen worden bedacht om de kilo’s (tijdelijk) te bergen. Er zijn overigens wel een paar kanttekeningen te maken. Allereerst deelt niet iedereen in de hoge opbrengsten. Vooral in Noord-Holland en Zuidwest-Nederland is in september uitzonderlijk veel neerslag gevallen; daardoor hebben plaatselijk percelen langdurig onder water gestaan en zijn (gedeeltelijk) verrot. De telers die dit treft, maken zich nu vooral zorgen hoe het geoogste deel zich zal houden in de bewaring. De neerslag zorgt er ook voor dat het rooien op veel plaatsen moeizaam verloopt. De trekkers kruipen over het veld en er komt veel grond mee op de kippers. Door de neerslag zijn ook veel aardappelruggen afgespoeld met groene knollen tot gevolg. Ook holle knollen zijn dit jaar geen uitzondering en dat kan eveneens voor teleurstellingen zorgen. Een uitzondering op het voorgaande is regio Zuidoost. Daar hebben ze wel de hoge opbrengsten maar niet de gevolgen van overmatige neerslag. Maar laten we wel wezen: daar hebben de telers vorig jaar hun portie wel gehad.

Nieuwe beursnotering

Bij veel aardappeltelers is de aardappelbewaring dus overvol en vaak te klein. Qua volume doet de situatie denken aan die in 2011 en 2014. De keerzijde van de grote oogst was toen een dramatisch verloop van de markt. Ik hoop dat het dit jaar anders uitpakt. De verwerkingscapaciteit van de frietindustrie is in ieder geval flink uitgebreid. En als het gaat om de prijsvorming is er gelukkig ook nog een lichtpuntje te melden. Vanaf 2018 hebben we 1 landelijke notering met inbreng van Goes, Emmeloord en Rotterdam. Het is mooi dat de neuzen na jaren van aftasten en onderhandelen nu allemaal dezelfde kant op staan. Laten we er nu met z’n allen voor zorgen dat er ook wat te noteren valt. Een notering wint aan kracht als er voldoende transacties zijn en de prijsvorming transparant is. Het is belangrijk dat de notering een goede weergave van de markt is.! Want laten we niet vergeten: een betrouwbare correcte beursnotering is de basis onder veel van onze afzet-instrumenten. Van dagprijs tot en met de pool, alles is op de 1 of andere manier gerelateerd aan de beursnotering. Na een groeiseizoen als 2017 is, in tegenstelling tot vorig seizoen, de kans relatief groot dat de vaste-prijs telers de spekkopers zijn. Maar ook zij zijn gebaat bij een goed functionerende beurs. Zij hebben immers vaak de nodige meeleverkilo’s die op een prijstechnisch reële manier moeten worden afgerekend.