Jacob Branderhorst, februari 2017

In deze tijd van contractering gesprekken kun je in een column natuurlijk altijd wat zeggen over de afzet strategieën en de (contract)prijzen. In mijn ogen is dat, naast het leveren van een kwalitatief goed product, ook één van de belangrijkste zaken voor een teler. Het enige wat ik er deze keer over wil zeggen is: “Kijk goed welke verkoopstrategie bij jou en je bedrijf past en laat je niet te veel leiden door de waan van de dag.” Maar dit voorjaar lijkt het bemachtigen van pootgoed belangrijker dan de “overige voorwaarden”. Volgens mij zit er een mismatch in de keten.

“Aviko Potato zoekt ketentelers” heette het eind 2014. In een eerdere column schreef ik toen dat “ketenteler” ook een woord is waar je het benauwd van kunt krijgen. Immers, ketens beperken je bewegingsvrijheid. Zelf zie ik meer in wisselwerking en loyaliteit naar elkaar. Samen op zoek gaan naar manieren om de processen bij Aviko en bij de teler beter op elkaar af te stemmen en de meerwaarde daarvan samen te delen. De pootgoedvoorziening is een van de dingen waar we als keten nog veel kunnen winnen.

Hoezo, te weinig pootgoed?

Dit voorjaar lijkt de pootgoedvoorziening een heikel punt. Groeischeuren en andere gebreken spelen ons parten, maar dit mag geen spelbreker zijn. Als ketenpartner ga ik er van uit dat Aviko Potato mij als trouwe en loyale teler de hoeveelheid en het ras gaat leveren van mijn keuze. Ze weten immers vanuit hun meerjarenplanning hoeveel aardappelen er nodig zijn voor de productie van frites en specialiteiten. Daaruit volgt automatisch een benodigd aardappelareaal met de bijhorende rassen. Met die gegevens kun je dan eenvoudig de benodigde hoeveelheid poters vaststellen.

Hoezo dan te weinig pootgoed? Zijn de aardappelverwerkers 1 a 2 jaar geleden vergeten om hun groeiende afzet aan de basis vast te leggen? Een van de redenen om als verwerker zelf de pootgoedvoorziening te regelen, is volgens mij dat je daarmee de aanvoer van je grondstof kunt sturen. Maar dit terzijde.

Pootgoed kopen per knol

Anno 2017 worden poters nog steeds per kilo verhandeld. Maar het aantal knollen per kilo is geen jaar gelijk. Als teler wil ik over de juiste hoeveelheid uitgangsmateriaal kunnen beschikken. Als ik in het vervolg mijn pootgoed per knol kan kopen in plaats van per kilo kan ik precies het gewenste areaal uitplanten met de knolafstand die ik wil. En zo sturen op de kwaliteit die Aviko wenst.

Het is al een stapje in de goede richting dat tegenwoordig het pootgoed dat Aviko uitlevert via de Kubbe wordt geteld. Maar ook dan weet je het aantal knollen in de partij pas bij ontvangst. Dit moet eigenlijk op het moment van de koop al bekend zijn. Aardappelen zijn het laatste hoog salderende gewas waarvan je het uitgangsmateriaal niet per stuk kunt kopen. Aviko Potato moet zich als grootste leverancier van ons pootgoed hard maken voor deze telerwens. Ik zou dat een mooie invulling vinden van het ketenpartnerschap van Aviko Potato zelf. Het heeft dan ook meerwaarde dat je je pootgoed daar bestelt.

Laten we trouwens niet vergeten dat het ook voordeel heeft voor de pootgoedteler. Die kan stoppen met de wedstrijd om de meeste kilo’s en zich concentreren op de productie van goed afgerijpte knollen met voldoende “inhoud”. Lijkt me ook veel leuker trouwens, want ik denk dat het meer vakmanschap vraagt. En laten wij als consumptietelers dan iets beter ons best doen om goed op de poters te passen zodra ze op ons erf staan. Het liefst met een handleiding erbij en een print van de teelt- en bewaarhistorie. Dan ben je met 4 ketenpartners tegelijk (pootgoedteler-handelshuis-Aviko Potato -consumptieteler) goed bezig!