Henk Meijer, november 2016

Geen aardappelseizoen is hetzelfde en dat geldt zeker ook voor 2016. Dit teeltjaar heeft ons veel stof tot nadenken gegeven. Over ruim twee maanden moeten we immers alweer keuzes maken voor de aardappelteelt in 2017. En wellicht heeft u ook nog zorgen over de oogst van dit jaar. Ik neem even een paar actuele zaken met u door.

Allereerst ben ik benieuwd naar de gedachten van telers die dit jaar de maximale tonnen voor een vaste prijs hebben gecontracteerd. Zij zien nu mooie prijzen op de borden staan en hebben weinig (of geen) overtonnen om daarvan te profiteren. Wat doen zij volgend jaar? Minder tonnen vastleggen? Of gaat Aviko Potato iets aan de prijs doen zodat er genoeg animo blijft voor vaste prijs contracten? De industrie wil immers graag naar grotere volumes met een bekende vaste prijs. Er was dit jaar net een pilot gestart met een nieuwe contractvorm waarbij telers onder bepaalde voorwaarden de hele oogst voor een vaste prijs konden contracteren. Dit nieuwe contract was een reactie op behoefte in het veld. Het kan verkeren…

Alles groeit buiten

2016 heeft ons ook met de neus op de feiten van de natuur gedrukt. We zijn er de afgelopen jaren aan gewend geraakt dat “….. die minimaal 50 ton er altijd wel komt” maar dit jaar moet menig teler constateren dat het ook anders kan uitpakken. En dat komt niet alleen door de extreme neerslag in het Zuidoosten en de matige nagroei in de tweede helft van het seizoen. Er worden soms willens en wetens aardappelen op percelen geteeld waarvan bekend is dat er problemen kunnen ontstaan bij veel neerslag. Ook de rassenkeuze is een punt van aandacht. Veel telers zijn de afgelopen jaren massaal overgestapt op Fontane vanwege de hoge opbrengsten. Maar dit jaar laat het ras het afweten met de kilo’s en zijn er veel problemen met groeischeuren. Ik zeg: rassenspreiding.

Deskundigen zeggen dat we de komende jaren vaker extreme weersomstandigheden krijgen. Dus moet je investeren in je aardappelpercelen. Ga kilveren en draineren, graaf je sloten uit en houd ze schoon. En misschien toch nog eens nadenken over de brede weersverzekering. De overheid betaalt tweederde van de premie. En vind je het dan nog steeds duur? Een bruto-opbrengst van 10 mille kwijtraken door extreme neerslag, dat is pas duur! En hoe zinvol is het om aardappels te poten op een plek waarvan je zeker weet dat je vijf keer moet beregenen?

Afhandeling waterschade

De manier waarop Aviko Potato de gevallen met waterschade afhandelt, verdient een compliment. Wie waterschade had, kon dat melden en kreeg bezoek van de buitendienst. De niet oogstbare oppervlakte is uit de contracten geschrapt; de verplichtingen golden daardoor alleen voor het oogstbare deel. Dat is een nette oplossing. Het is nu wel zaak dat alle geoogste partijen op een gelijke manier worden behandeld door Aviko Potato. We weten allemaal dat er veel partijen met problemen zijn. Het mag niet zo zijn dat partijen met een bepaalde kwaliteit nu (af land) worden goedgekeurd en na een paar maanden bewaring niet meer. Of andersom natuurlijk. Ik heb bijvoorbeeld begrepen dat een vers gerooide knol met een groeischeur makkelijker is te verwerken dan na een paar maanden verkurking in de bewaring. Het is de uitdaging aan Aviko Potato om de spelregels tot de laatste partij consequent toe te passen. Alle partijen en alle telers zijn belangrijk en verdienen een gelijke behandeling.

Kwaliteit perikelen

Ik noemde het al eerder, dit is een jaar met veel kwaliteitsproblemen. De groeischeuren, holle knollen, groene knollen, rooibeschadiging en blauwverkleuring kennen we allemaal, maar dit jaar is zelfs een hoog OWG soms een probleem. Vanaf een OWG van 460 kan een partij afgekeurd worden omdat frieten dan sneller breken. Ik verwacht hier trouwens geen problemen mee; Aviko Potato heeft goed in beeld wat er in de schuur ligt en kan bij elke partij een goede bestemming zoeken. De nieuwe methode van voorbemonstering voor de lange bewaring is wat dat betreft ook een stap vooruit.

Ook de telers verdienen trouwens een compliment. We hebben met z’n allen goed meegedacht om kwaliteitsproblemen te beperken. We hebben gewacht met rooien of juist beregend, we hebben goed bemonsterd en we hebben behoedzaam gerooid. Kortom, alles gedaan om kwaliteitskorting zo veel mogelijk te voorkomen.

Het was bepaald geen gemiddeld aardappeljaar. Ik wens u succes met uw keuzes voor 2017!